Özet

Restenoz, stent uygulamasından sonra en sık görülen komplikasyonların başında gelmektedir. Restenotik süreç, henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Fakat stent yerleştirilmesinin neden olduğu damar duvarı yaralanmasıyla başlayıp bunu neointimal proliferasyonun izlediği ve trombüs oluşumunun da rol aldığı, çok faktörlü (multifaktöriyel) bir süreç olduğu düşünülmektedir. Şimdiye kadar, klinik ve lezyon ilişkili geleneksel risk faktörleriyle restenozu tahmin etmek güç olmuştur. Fakat genetik epidemiyoloji ile daha fazla bilgi sağlamak mümkün olabilir. Bu derlemede, bazı genlere ait polimorfizmlerin, restenoz oluşumuyla ilişkisi üzerine yapılan çalışmalar özetlenmiştir. Şimdiye kadar ilişkisi olduğu düşünülen polimorfizmlerin bulundukları genler; renin anjiyotensin sistemi, oksidatif stres ve endotelyal nitrik asit sentetaz, enflamatuvar sistem, pıhtılaşma sistemi, matriks metalloproteinazları, lipidler, cinsiyet hormonları ve düz kas hücresi proliferasyonu ile ilgilidir. Yayınlanan çalışmaların çoğu, nispeten küçük örnek büyüklüğüne sahip olduğundan, bazen büyük çalışmalardan daha olumlu sonuçlar göstermektedir. Bu durum da muhtemelen olumlu sonuçların, yayına kabul edilme olasılığının daha yüksek olması eğiliminden kaynaklanmaktadır. Restenoz sürecinin multifaktöriyel olması, bu sürece birden fazla genin dahil olduğu anlamına gelir. Dolayısıyla tek bir genin restenoza olan katkısı küçük olabilir iken diğer genlerle birlikte düşünüldüğünde daha anlamlı olabilir. Restenoz oluşumunda genetik epidemiyolojinin tam katkısının ortaya konulabilmesi için daha çok genetik çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelimeler: Restenoz, Polimorfizm, Stent, Genetik

The Genetic Polymorphisms Increasing the Developmental Risk of in-Stent Restenosis

Summary

Restenosis is one of the most common complications after stent application. Restenotic process is not yet fully understood. A process that is thought to be multifactorial, the vessel wall injury caused by stent placement that is followed by neointimal proliferation and also involved in thrombus formation. So far, it has been difficult to predict restenosis that associated with clinical and lesion-related traditional risk factors. But it may be possible to provide more information with genetic epidemiology. In this review, the studies concerning polymorphisms of some genes associated with the formation of restenosis are summarized. Until now, the genes with polymorphisms, thought to be in relation are the renin angiotensin system, oxidative stress and endothelial nitric acid synthetase, inflammatory system, clotting system, matrix metalloproteinases, lipids, sex hormones and the proliferation of smooth muscle cells. Most of the published studies have relatively small sample size, therefore, this situation, sometimes, led to more positive results than large studies. This is probably a trend that results from the higher acceptance probability of positive results for publication. Restenosis is a multifactorial process, it means that this is a process more than one gene involved. Therefore, the contribution of a single gene to restenosis may be small, but it may be more meaningful when considered together with the other genes. In order to proof full contribution of the genetic epidemiology to the formation of restenosis, more genetic studies are needed to be revealed.
Key Words: Restenosis, Polimorphism, Stent, Genetic